W dzisiejszych czasach oszczędzanie pieniędzy jest kluczowe dla naszej stabilności finansowej. Wielu z nas decyduje się na lokaty bankowe, uważając je za bezpieczną i stabilną formę inwestycji. Niestety, zyski z takiej formy oszczędzania nie są całkowicie wolne od podatków. Ale czy zastanawiałeś się kiedyś, na jakiej podstawie, ile i kiedy trzeba płacić podatek od lokaty bankowej? A może poszukujesz sposobu na uniknięcie opodatkowania?
Na jakiej podstawie trzeba płacić podatek od lokaty bankowej?
Lokata bankowa jest jednym z najpopularniejszych instrumentów finansowych, które umożliwiają nam pomnażanie oszczędności. Banki oferują różne rodzaje lokat, różniące się m.in. okresem trwania, wysokością oprocentowania czy walutą. Niestety, zgodnie z prawem polskim, zyski z lokat bankowych podlegają opodatkowaniu.
Podatek od lokaty bankowej płacimy na podstawie art. 30a i 30b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nią, zobowiązani jesteśmy do rozliczenia dochodów z tzw. kapitałów pieniężnych. Zyski z lokat bankowych są jednym z nich.
Przychód taki podlega podatkowi bez względu na to, czy lokata jest krótko-, czy długoterminowa. Już od ponad dekady nie istnieje możliwość uniknięcia tego obowiązku poprzez założenie lokaty jednodniowej, która ze względu na niski przychód umożliwiała codzienne zaokrąglanie podatku do 0 zł (w praktyce płaciło się mniej niż 50 gr).
Ile wynosi podatek Belki od lokaty bankowej?
Podatek od lokat bankowych jest powszechnie nazywany „podatkiem Belki” od nazwiska ministra finansów, który wprowadził go w 2001 roku. Jego wysokość wynosi 19%. W praktyce oznacza to, że z każdego zarobionego na lokacie 100 zł, 19 zł trafia do budżetu państwa.
Obliczenie podatku od lokaty jest stosunkowo proste. Wystarczy od zysku uzyskanego z lokaty (czyli odsetek) odjąć ewentualne koszty uzyskania przychodu, jeśli takie występują, a następnie pomnożyć otrzymany wynik przez 19%. Pamiętajmy jednak, że podatek ten jest zazwyczaj automatycznie potrącany przez bank.
Przy sprawdzaniu, czy bank poprawnie obliczył wysokość podatku i przelał na nasze konto odpowiednią kwotę, trzeba pamiętać o długości lokaty. Banki mają w zwyczaju podawać oprocentowanie w skali roku, chociaż duża część umów podpisywana jest na 3 czy 6 miesięcy, a więc zysk po takim czasie jest dwukrotnie albo czterokrotnie mniejszy.
Kto rozlicza podatek od lokaty bankowej?
Zazwyczaj to bank, jako płatnik podatku, odprowadza go bezpośrednio do urzędu skarbowego. Dla klienta oznacza to, że nie musi on samodzielnie rozliczać tych pieniędzy. Pojawią się one również w jego rocznym rozliczeniu PIT bez składania do skarbówki dodatkowych dokumentów. Przy standardowym trybie akceptacji zeznania podatkowego wystarczy tylko zweryfikować, czy na sto procent zyski odsetkowe z lokaty pojawiły się w druku PIT-38.
W niektórych przypadkach konieczne jest samodzielne rozliczenie podatku od lokaty bankowej. Dotyczy to sytuacji, gdy bank ma siedzibę za granicą lub kiedy podatek nie został potrącony przez bank, na przykład z powodu błędu. Wtedy to na nas spoczywa obowiązek samodzielnego wpłacenia podatku do urzędu skarbowego. Podobnie jest w przypadku lokat firmowych, z których zysk traktowany jest jako przychód przedsiębiorstwa, nawet w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych.
IKE — możliwość uniknięcia podatku od lokaty bankowej
Dla osób, które chcą uniknąć opodatkowania zysków z lokat bankowych, dobrym rozwiązaniem może być Indywidualne Konto Emerytalne (IKE). Według przepisów, zyski zgromadzone na IKE są zwolnione z podatku. Warto jednak pamiętać, że IKE ma swoje specyficzne zasady funkcjonowania, w tym minimalny okres oszczędzania.
Oprócz IKE istnieje jeszcze wiele innych instrumentów finansowych, które umożliwiają uniknięcie opodatkowania zysków. Należą do nich m.in. Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) czy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Tak samo będzie z zyskami odkładanymi w Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK), jeżeli nie zdecydujemy się ich wypłacić przed czasem.
Warto jednak pamiętać, że wybór odpowiedniego instrumentu zależy od wielu czynników, takich jak nasz wiek, sytuacja finansowa czy profil ryzyka. Uniknięcie opodatkowania poprzez IKE i IKZE nie zawsze powinno być priorytetem. Chęć oszczędzenia na podatku Belki może sprawić, że uwikłamy swoje pieniądze w niekorzystnym produkcie na długie lata, zarabiając na nich naprawdę niewiele.
